3.1 Software eats world
2011-ci ildə Mark Andressen, Andressen-Horowitz investisiya fondunun sahiblərindən biri, "Proqram təminatı dünyanı yeyir" adlı bir məqalə yazdı. Bu məqalədə o qeyd etdi ki, proqram təminatı real dünya peşələrini çox sürətlə sıradan çıxarır.
Proqram təminatı, internet və mobil tətbiqlərin meydana gəlməsi ilə dünya kökündən dəyişməsə də, yenə də dəyişdi. Və texnoloji irəliləyişin arxasınca qalan insanlar oldu. Amma, eyni zamanda, bu fürsətdən istifadə edərək uğur qazananlar da oldu. Əlbəttə ki, milyarder olanlar belə vardı.
Bu həmişə belə olub. 17-ci əsrdə İngiltərədə kəndlilər tarlalardan çıxarılırdı ki, orda qoyun yetişdirsinlər. 19-cu əsrdə tarlalarda işləyənlərin sayı 90% idi, amma bu gün kənd təsərrüfatında əhalinin yalnız 2%-i çalışır. Acından ölənlərin faizi isə tarixin ən aşağı səviyyəsindədir, halbuki əhali tarixin ən yüksək səviyyəsindədir.
Texnologiyalar məhsuldarlığı artırır. Dəzgahlar və robotlar fiziki əməyin avtomatlaşdırılmasını təmin edir, az ixtisaslı işçilərə olan tələbi azaldır və yüksək ixtisaslı işçilərə olan tələbi artırır.
Xidmət sahəsində belə "dəzgahların" rolunu proqram təminatı yerinə yetirir: 1С bilən bir mühasib 20 il əvvəlin bir qrup mühasibini əvəz edə bilər. Amma bu artıq başqa bir mühasibdir: o, kompüterdən istifadə edir, 1С proqramını bilir, şirkətin ehtiyaclarına uyğun proqram təminatı təkmilləşdirilməsi üçün sifariş verə bilir və s.
Bir insan sadəcə 10 insanı əvəz etmir. Yüksək ixtisaslı işçi + texnologiya 10 az ixtisaslı işçini əvəz edir. Nəticədə müştəri üçün xidmət daha ucuz olur, biznesmenin gəliri artır, və əməkdaş həyatından şikayət etmir. İrəliləyiş!
Fürsətlər yenidən və yenidən yaranır. Ən son belə bir bum kriptovalyuta sahəsində yaşandı. Amma əgər siz bitcoinin $1 olduğu vaxt onu almağa çatdıra bilməmisinizsə, sadəcə növbəti Rəqəmsal İnqilabı gözləməli və bütün gücü ilə irəliləyən bu yeni qatara minməlisiniz.
Bu arada, çox gözləməyinizə ehtiyac yoxdur, çünki belə inqilab indi baş verir.
3.2 Süni intellekt
Süni intellekt yaradılıb. 2022-ci ilin payızında OpenAI təşkilatı ChatGPT 3.5 məhsulunu təqdim etdi. Bundan sonra dünya heç vaxt əvvəlki kimi olmayacaq.
Bu İİ asanlıqla Turing testindən keçdi, şahmat oynamağı öyrəndi, dünyanın ən nüfuzlu universitetlərində imtahanları verdi. Hər altı ayda onun bacarıqları ikiqat artır. Bu, əlbəttə, sevindirir. Gələcəyə xoş gəldiniz.
Ən böyük texnologiya şirkətləri İİ-yarışına qoşulub. İİ mütəxəssislərinə tələbat sürətlə artır. Microsoft yalnız İİ-nin öyrədilməsi üçün data-mərkəzlərin tikintisinə 100 milyard dollar xərcləməyi planlaşdırır. Digər texnologiya şirkətləri də geri qalmır. Hazırda İT-nəhənglər arasında İİ ilə əlaqədar hər şeydə, serverlər, data-mərkəzlər, mütəxəssislər, alimlər üzrə böyük rəqabət gedir.
Məlum oldu ki, İİ-nin öyrədilməsi üçün ən yaxşı olan Nvidia A100 kartlarıdır və hər biri $30 min dəyərindədir. Bu kartlar bir anda hər kəs üçün zəruri oldu. Çox zəruri. Xüsusilə nəhəng şirkətlər üçün. Buna görə Nvidia milyardlarla dollar irəlidən sifarişlər (və ilkin ödənişlər) aldı və indiki dəyəri üç trilyon dolları keçib. Nvidia kimi ol.
3.3 Bəs bu sizə necə təsir edəcək?
Xəbərlər əslində möhtəşəmdir. Birincisi, artıq aydınlaşıb ki, İntellektual Sistem biznesi necə inkişaf edəcək. Görünür ki, İS şirkətləri İS-xidmət-kimi xidmətini təklif edəcəklər: yəni, bazardan bütün rəqibləri sıxışdırmağa çalışmayıb, sadəcə İS podratçılarının öz nişini tutması.
İkincisi, istənilən inqilab, o cümlədən texnoloji, tez karyera qurmaq üçün bir şansdır. «Dayandıra bilmirsənsə? Rəhbərə çevril!». Ona görə də İS-inqilaba məhəl qoymamaq ağılsızlıqdır. Ağıllı yanaşma — qoşulmaqdır. Daha yaxşısı isə birincilər arasında olmaqdır.
İnsan + İS, İS-siz insanı məğlub edəcək. Necə ki, nizəsi olan insan tək çubuqla olan insana qalib oldu, tüfəngi olan insan isə nizəli insanı məğlub etdi və s. Süni İntellekt insanları, onunla işləməyi bacaranları ikiqat məhsuldar edəcək. Belə mütəxəssislər hər yerdə lazım olacaq.
Həmçinin, yaxın onillikdə adi insanların işini daha keyfiyyətli, sürətli və ucuz edəcək bir çox məhsul və internet servislər meydana gələcək. Bu, qlobal iqtisadiyyatı yeni səviyyəyə yüksəldəcək.
Və əlbəttə, bu şirkətlər İS vasitəsilə məhsullar yaratmaq üçün tələb olunan mütəxəssislərə ehtiyac duyacaqlar, hansı ki, həmin məhsullar İS vasitəsilə xidmətlər təqdim edəcək. Siz elə bir insan olmalısınız.
3.4 «Sən pisliklə mübarizə aparmalı idin, ona qoşulmamalı idin» (ц)
Süni intellekt proqramçıları əvəz edəcəkmi? Yox. Daha çox əksinə. Proqramçılar süni intellektin köməyi ilə bütün digər peşələri əvəz edəcəklər. Son yoxa çıxan peşə proqramçı olacaq.
Qaranlıq tərəfə keç. Süni intellektin qaranlıq tərəfi bəzi insanlar tərəfindən qeyri-təbii hesab edilən imkanlara yol açır…
GO TO FULL VERSION