Scrum ilə işləyirik

13.1 Scrum nədir?

Artıq başa düşdünüz ki, inkişaf etdirmə ilə bağlı hər şey standartlaşdırılıb. Bəs, sizə desəm ki, ümumiyyətlə hər şey standartlaşdırılıb? Və mən indi dəyişənlərin və funksiyaların adlarından da danışmıram, baxmayaraq ki, onlar da standartlaşdırılıb 🤦

Agile adlı bir inkişaf metodologiyası mövcuddur və onun məşhur bir tətbiqi də Scrum-dur. Scrum-u həm də komanda üçün framework adlandırırlar: o, komandadakı bütün prosesləri müəyyən edir. Görüşlər nə vaxt olmalıdır, kimlər həmin görüşlərdə iştirak etməlidir, nələr müzakirə olunmalıdır, görüşlərin nəticələri nə olmalıdır və onlar hansı formada yazılmalıdır.

Amma bu qədər standartlaşdırmaya nə ehtiyac var, deyə soruşacaqsınız. Əvvəla, siz yüksək texnoloji sektorda çalışırsınız – high-tech və sairə işlər. İkincisi, beləliklə hər kəsin bir-biri ilə işləməsi daha asan olur. Üçüncüsü isə, peşənizin adı olan Frontend Fullstack Software Engineer-də sonuncu sözə diqqət yetirin – mühəndis. Və anlayacaqsınız ki, bütün bunların kökləri haradan qaynaqlanır.

13.2 Scrum ilə iş necə görünür

Scrum — layihələrin idarə olunmasında istifadə edilən çevik metodologiyadır və tez-tez proqram təminatının hazırlanmasında tətbiq olunur. Bu metod iterativ və inkremental proseslərə əsaslanır.

Scrum layihələri inkişaf dövrlərinə bölür, bunlara sprint deyilir və bunlar adətən bir həftədən dörd həftəyə qədər davam edir. Hər bir sprint tapşırıqların planlaşdırılması ilə başlayır və komanda əldə etdiyi nəticələri göstərdiyi təqdimatla başa çatır.

Scrum-ın əsas elementləri rollar, tədbirlər və artefaktlardan ibarətdir.

Əsas rollar — Product Owner, hansı ki, məhsulun tələblərini müəyyən edir, Scrum Master, Scrum qaydalarına uyğun prosesləri dəstəkləyir, və işi həyata keçirən developers komandasıdır.

Əsas tədbirlər — gündəlik görüşlər (daily meetings), sprintlərin planlaşdırılması, retrospektivlər və iş nəticələrinin nümayişidir. Artefaktlara məhsulun backlog-u, sprint backlog-u və məhsul inkrementi daxildir.

Narahat olmayın: hər şeyi qaydalarla idarə etmək bir az qorxulu görünsə də, Scrum ilə işləmək asan və xoşdur. Scrum developers və sifarişçilər/məhsul sahibləri arasındakı əsas münaqişəni həll edib.

Developers həmişə onları tək qoyub sakit işləməyə imkan verilməsini istəyirdi. Amma məhsul sahiblərinə isə təcili yeni fitcherlər əlavə etmək, nəyisə artırmaq və ya hansısa eksperiment aparmaq lazım olurdu.

Scrum inkişaf prosesini sabit dövrlərə — sprintlərə (adətən 2 həftə) böldü. Bu müddət ərzində developers yalnız cari sprintdə planlaşdırılan tapşırıqları yerinə yetirir. Əgər sifarişçi təcili nəsə etmək istəsə, o, bu fitcherləri növbəti sprintə əlavə edir.

13.3 Sprint & Scrum Board

Sprint — bu, Scrum-da əsas inkişaf dövrüdür və adətən bir ilə dörd həftə arasında davam edir. Bu müddət ərzində komanda məhsulun backlog-dan müəyyən edilmiş işlərin yerinə yetirilməsi üzərində işləyir.

Hər bir sprintin əvvəlində planlaşdırma keçirilir, burada komanda məhsulun backlog-dan tapşırıqları seçir və onları yerinə yetirməyə söz verir. Sprint tamamlanan işin nümayişi və retrospektivası ilə bitir, burada komanda sprint üzərində iş prosesini təhlil edir və növbəti sprinti təkmilləşdirmək yollarını axtarır. Bu yanaşma məhsulun mütəmadi olaraq yenilənməsinə, tələblərin və prioritetlərin dəyişikliklərinə tez reaksiya verməyə imkan verir.

Cari sprint ərzində inkişafçılar və məhsul sahibi növbəti sprint üçün tapşırıqları müzakirə etmək üçün bir mitinq keçirməlidirlər. Tapşırıqların siyahısına backlog deyilir.

Backlog, ya da backlog — bu, yerinə yetirilməsi lazım olan bütün tapşırıqların siyahısıdır. Scrum-da məhsulun bütün tələblərini (features) əhatə edən məhsulun backlog-u və cari sprintdə icra üçün seçilmiş tapşırıqlardan ibarət sprintin backlog-u arasında fərq qoyulur. Backlog canlı bir sənəddir və o, müntəzəm olaraq yenilənir və mövcud biznes hədəflərinə və bazar şərtlərinə uyğunlaşdırılır.

Cari sprintin backlog-unu adətən Scrum Board şəklində — xüsusi tapşırıqlar və statusları göstərən lövhə formasında təsvir etməyi sevirlər. Lövhə adətən tapşırıqların icra mərhələlərini təmsil edən sütunlara bölünür, məsələn: "Edilməli", "Prosesdə", "Yoxlanışda" və "Tamamlandı". Bu, bütün komandanın irəliləyişi görməsinə və iş prosesindəki hər hansı çətinlikləri asanlıqla müəyyən etməsinə imkan verir.