1.1 Static pozisiyası
CSS-də pozisiyalaşdırma elementlərin veb-səhifənin içində necə yerləşdirilməsini müəyyən edir. Müxtəlif pozisiyalaşdırma növlərini anlamaq mürəkkəb və dinamik maketlər yaratmağa imkan verir. İndi hər bir pozisiya növünü ətraflı şəkildə nəzərdən keçirəcəyik: static
, relative
, absolute
, fixed
və sticky
.
static
bütün elementlər üçün standart pozisiyalaşdırma dəyəri-dir. Bu tip pozisiyaya malik elementlər sənədin normal axını çərçivəsində yerləşdirilir, yəni onlar HTML işarələməsi (markup) ilə müəyyən olunan ardıcıllıqla bir-birinin ardınca gəlir.
İstifadə nümunəsi:
.static-box {
background-color: #3498db;
color: white;
padding: 20px;
margin: 10px;
}
<div class="static-box">Element 1</div>
<div class="static-box">Element 2</div>
<div class="static-box">Element 3</div>
Kodun izahı:
.static-box
:position: static;
xüsusiyyətinə malik elementlər sənədin normal axını içində bir-birinin ardınca düzülür
1.2 Relative pozisionlama
relative
elementin sənədin axınında normal mövqeyinə nisbətən yerləşdirilməsinə imkan verir. Element normal axında qalır, amma top
, right
, bottom
və left
xüsusiyyətlərindən istifadə edərək onu hərəkət etdirmək mümkündür.
İstifadə nümunəsi:
.box {
margin: 5px;
padding: 20px;
color: white;
background-color: #2ecc71;
}
.relative-box {
position: relative;
top: 15px;
left: 15px;
color: white;
background-color: #e74c3c;
}
<div>
<div class="box">Normal element</div>
<div class="box relative-box">Sürüşdürülmüş element</div>
<div class="box">Normal element</div>
</div>
Kodun izahı:
-
.relative-box
:position: relative;
olan, normal mövqeyinə nisbətən 15 piksel aşağı və 15 piksel sağa sürüşdürülmüş element
1.3 Pozisiyalaşdırma absolute
absolute
elementin, static
-dən fərqli pozisiyalaşdırmaya malik olan ən yaxın ancestoruna nisbətən pozisiyalaşdırılmasına imkan verir. Əgər belə ancestor yoxdursa, element ilkin kontekstə nisbətən pozisiyalaşır (adətən bu, <html>
-dır).
İstifadə nümunəsi:
.container {
position: relative;
}
.box {
margin: 5px;
padding: 20px;
color: white;
background-color: #2ecc71;
}
.absolute-box {
position: absolute;
top: 15px;
left: 15px;
color: white;
background-color: #e74c3c;
}
<div class="container">
<div class="box">Normal element</div>
<div class="box absolute-box">Absolut pozisiyalaşdırılmış element</div>
<div class="box">Normal element</div>
</div>
Kodun izahı:
.container
:position: relative
olan konteynerdir, içindəabsolute
element pozisiyalaşdırılır-
.absolute-box
:position: absolute
olan elementdir, konteynerə nisbətən pozisiyalaşdırılır. Konteynerin yuxarı sol küncündən 15 piksel aşağıya və 15 piksel sağa çəkilmişdir.
1.4 Fixed pozisiyası
fixed
elementi brauzer pəncərəsinə görə pozisiyalaşdırmağa imkan verir. Bu element səhifəni sürüşdürəndə yerində qalır.
İstifadə nümunəsi:
.container {
height: 200px;
overflow: auto;
}
.fixed-box {
position: fixed;
background-color: #f39c12;
color: white;
padding: 20px;
top: 15px;
right: 15px;
}
<div class="container">
<div class="fixed-box">Sabit element</div>
Suspendisse tellus sem, sollicitudin ac sapien vitae, consectetur molestie nunc. Suspendisse gravida efficitur est, quis sagittis lectus tincidunt ut. Vestibulum ut tortor vel ligula laoreet fermentum ut quis orci. Nulla facilisi. Cras a vehicula ante. Nullam auctor magna sed justo fringilla condimentum. Aenean lacinia mauris ac neque rhoncus iaculis. Sed iaculis mattis ipsum sed facilisis. Ut non elit mi. Vestibulum tempus lectus eget turpis bibendum, id venenatis urna eleifend.
Fusce at augue at tellus vehicula condimentum quis vitae massa. Vivamus faucibus lectus ut diam pharetra sollicitudin. Sed eu pretium lectus. Pellentesque habitant morbi tristique senectus et netus et malesuada fames ac turpis egestas. Vestibulum ante ipsum primis in faucibus orci luctus et ultrices posuere cubilia curae; Sed vitae venenatis purus. Nullam sed porttitor elit. Praesent condimentum sem sit amet odio tempus, at finibus ante feugiat.
Morbi fringilla magna vitae tellus ultrices convallis. Donec pharetra mollis velit et elementum. Ut aliquam odio quis pellentesque eleifend. Nullam vel auctor magna. Sed mollis vitae odio non bibendum. Suspendisse ornare, tellus vitae vehicula mattis, justo lorem ullamcorper orci, elementum pretium augue justo ut ante. Nulla volutpat finibus porta.
Nam ex sem, dignissim ac scelerisque vel, luctus vel orci. Donec sed elit finibus, pretium dolor non, bibendum purus. Morbi in mollis nunc. Nulla finibus enim at iaculis sagittis. Phasellus a dictum purus, in consectetur felis. Aliquam odio turpis, pharetra et interdum quis, fermentum at mi. Vestibulum nec leo mauris. Morbi urna lacus, eleifend vel turpis finibus, ultricies pretium urna. Donec convallis ipsum quis massa porttitor tincidunt et id nibh. Nullam dictum interdum diam, vel mollis tortor. Curabitur lobortis lorem nulla, sed malesuada quam cursus ac. Nulla ac diam enim. Nullam nibh odio, consectetur rutrum egestas nec, elementum at nisl. Pellentesque vitae tristique nisi. Class aptent taciti sociosqu ad litora torquent per conubia nostra, per inceptos himenaeos. Aliquam condimentum metus id eros dignissim, vel auctor sem lacinia.
Donec nisl nisi, luctus ut turpis nec, vestibulum tempor velit. Nullam tristique ut turpis nec congue. Vivamus sed turpis nunc. Nulla vulputate, urna vitae fermentum sollicitudin, eros quam facilisis felis, ac tristique ex mauris maximus quam. Morbi eu laoreet turpis, non semper ligula. Vestibulum ante ipsum primis in faucibus orci luctus et ultrices posuere cubilia curae; Nulla hendrerit, orci quis aliquam finibus, magna metus dapibus elit, eget rutrum leo nulla non nisi.
Vivamus id tempor massa, at consectetur nisi. Maecenas magna augue, ultrices vel neque sit amet, porttitor varius tortor. Maecenas consequat neque tristique, cursus eros in, pretium mauris. Quisque eu euismod nunc, a mattis enim. Cras vel sollicitudin arcu, quis suscipit sem. Donec imperdiet nunc sit amet risus feugiat, et fermentum dui venenatis. Mauris quis lectus eu velit scelerisque suscipit eu sit amet sapien. Donec sed sagittis sem, in ultricies nulla. Suspendisse placerat elit sit amet ullamcorper auctor. Aliquam condimentum quis ex id vestibulum. Vivamus erat dolor, tincidunt vitae bibendum nec, euismod a dui. Nullam odio risus, interdum sit amet orci sit amet, porta interdum urna. Aenean at risus nec nulla scelerisque fringilla in ultricies ante.
Sed malesuada quis massa sed convallis. Praesent non erat vulputate, convallis nunc a, finibus tellus. Proin sit amet turpis a est aliquam scelerisque. Praesent vestibulum enim id odio faucibus, quis sollicitudin tellus ultrices. Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit. Donec maximus luctus libero, sed faucibus ante feugiat id. Vestibulum ante ipsum primis in faucibus orci luctus et ultrices posuere cubilia curae; Fusce pellentesque lacus magna, sit amet suscipit felis fermentum porta. Pellentesque vulputate vehicula elit, id lacinia nisi aliquet eget. In sed ligula sed nunc dapibus accumsan id ut risus. Integer tristique eros a turpis congue, sit amet condimentum lacus ultricies. Curabitur pulvinar, leo eu elementum lacinia, sapien mauris faucibus libero, ut commodo neque arcu ac nibh. Integer eu sapien convallis, fermentum risus et, euismod odio. Maecenas maximus lectus nec dui facilisis finibus. Duis volutpat, sapien sit amet vehicula convallis, dui lectus finibus risus, faucibus gravida leo quam non eros.
</div>
Kodun izahı:
-
.fixed-box
:position: fixed;
olan element, səhifəni sürüşdürəndə yerində qalır. Brauzer pəncərəsinin yuxarı sağ küncündə yerləşir
1.5 Sticky pozisiyası
sticky
elementi davranmağı relative
kimi davam etdirir, ta ki o, skroll zamanı müəyyən edilən mövqeyə çatana qədər, ondan sonra isə o, sabitləşir (bu zaman fixed
kimi davranır).
İstifadə nümunəsi:
.sticky-box {
position: sticky;
background-color: #8e44ad;
color: white;
padding: 20px;
top: 0;
}
.text {
margin-top: 15px;
}
.content {
height: 200px;
background-color: #ecf0f1;
overflow: auto;
}
<div class="content">
<div class="sticky-box">Sticky element</div>
<div class="text">
Suspendisse tellus sem, sollicitudin ac sapien vitae, consectetur molestie nunc. Suspendisse gravida efficitur est, quis sagittis lectus tincidunt ut. Vestibulum ut tortor vel ligula laoreet fermentum ut quis orci. Nulla facilisi. Cras a vehicula ante. Nullam auctor magna sed justo fringilla condimentum. Aenean lacinia mauris ac neque rhoncus iaculis. Sed iaculis mattis ipsum sed facilisis. Ut non elit mi. Vestibulum tempus lectus eget turpis bibendum, id venenatis urna eleifend.
Fusce at augue at tellus vehicula condimentum quis vitae massa. Vivamus faucibus lectus ut diam pharetra sollicitudin. Sed eu pretium lectus. Pellentesque habitant morbi tristique senectus et netus et malesuada fames ac turpis egestas. Vestibulum ante ipsum primis in faucibus orci luctus et ultrices posuere cubilia curae; Sed vitae venenatis purus. Nullam sed porttitor elit. Praesent condimentum sem sit amet odio tempus, at finibus ante feugiat.
Morbi fringilla magna vitae tellus ultrices convallis. Donec pharetra mollis velit et elementum. Ut aliquam odio quis pellentesque eleifend. Nullam vel auctor magna. Sed mollis vitae odio non bibendum. Suspendisse ornare, tellus vitae vehicula mattis, justo lorem ullamcorper orci, elementum pretium augue justo ut ante. Nulla volutpat finibus porta.
Nam ex sem, dignissim ac scelerisque vel, luctus vel orci. Donec sed elit finibus, pretium dolor non, bibendum purus. Morbi in mollis nunc. Nulla finibus enim at iaculis sagittis. Phasellus a dictum purus, in consectetur felis. Aliquam odio turpis, pharetra et interdum quis, fermentum at mi. Vestibulum nec leo mauris. Morbi urna lacus, eleifend vel turpis finibus, ultricies pretium urna. Donec convallis ipsum quis massa porttitor tincidunt et id nibh. Nullam dictum interdum diam, vel mollis tortor. Curabitur lobortis lorem nulla, sed malesuada quam cursus ac. Nulla ac diam enim. Nullam nibh odio, consectetur rutrum egestas nec, elementum at nisl. Pellentesque vitae tristique nisi. Class aptent taciti sociosqu ad litora torquent per conubia nostra, per inceptos himenaeos. Aliquam condimentum metus id eros dignissim, vel auctor sem lacinia.
Donec nisl nisi, luctus ut turpis nec, vestibulum tempor velit. Nullam tristique ut turpis nec congue. Vivamus sed turpis nunc. Nulla vulputate, urna vitae fermentum sollicitudin, eros quam facilisis felis, ac tristique ex mauris maximus quam. Morbi eu laoreet turpis, non semper ligula. Vestibulum ante ipsum primis in faucibus orci luctus et ultrices posuere cubilia curae; Nulla hendrerit, orci quis aliquam finibus, magna metus dapibus elit, eget rutrum leo nulla non nisi.
Vivamus id tempor massa, at consectetur nisi. Maecenas magna augue, ultrices vel neque sit amet, porttitor varius tortor. Maecenas consequat neque tristique, cursus eros in, pretium mauris. Quisque eu euismod nunc, a mattis enim. Cras vel sollicitudin arcu, quis suscipit sem. Donec imperdiet nunc sit amet risus feugiat, et fermentum dui venenatis. Mauris quis lectus eu velit scelerisque suscipit eu sit amet sapien. Donec sed sagittis sem, in ultricies nulla. Suspendisse placerat elit sit amet ullamcorper auctor. Aliquam condimentum quis ex id vestibulum. Vivamus erat dolor, tincidunt vitae bibendum nec, euismod a dui. Nullam odio risus, interdum sit amet orci sit amet, porta interdum urna. Aenean at risus nec nulla scelerisque fringilla in ultricies ante.
Sed malesuada quis massa sed convallis. Praesent non erat vulputate, convallis nunc a, finibus tellus. Proin sit amet turpis a est aliquam scelerisque. Praesent vestibulum enim id odio faucibus, quis sollicitudin tellus ultrices. Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit. Donec maximus luctus libero, sed faucibus ante feugiat id. Vestibulum ante ipsum primis in faucibus orci luctus et ultrices posuere cubilia curae; Fusce pellentesque lacus magna, sit amet suscipit felis fermentum porta. Pellentesque vulputate vehicula elit, id lacinia nisi aliquet eget. In sed ligula sed nunc dapibus accumsan id ut risus. Integer tristique eros a turpis congue, sit amet condimentum lacus ultricies. Curabitur pulvinar, leo eu elementum lacinia, sapien mauris faucibus libero, ut commodo neque arcu ac nibh. Integer eu sapien convallis, fermentum risus et, euismod odio. Maecenas maximus lectus nec dui facilisis finibus. Duis volutpat, sapien sit amet vehicula convallis, dui lectus finibus risus, faucibus gravida leo quam non eros.
</div>
</div>
Kodun izahı:
-
.sticky-box
:position: sticky;
dəyərinə malik olan element, hansı ki,relative
kimi davranır, üst sərhəd brauzer pəncərəsinin yuxarı hissəsinə çatana qədər. Bundan sonra element həmin mövqeyə sabitləşir və sonrakı skroll zamanı olduğu yerdə qalır.
1.6 Pozisiya Tiplərinin Müqayisəsi
Pozisiya tiplərinin müqayisəsi:
Pozisiya Tipi | Təsvir | İstifadəsi |
---|---|---|
static | Standart pozisiya. Elementlər sənədin normal axınında yerləşir. | Elementlərin əsas yerləşdirilməsi. |
relative | Elementin normal mövqeyinə nisbətən pozisiya. | Elementin normal axından çıxmadan yerini dəyişmək. |
absolute | Ən yaxın position: static olmayan valideynə nisbətən pozisiya. | Elementin konteyner daxilində dəqiq yerləşdirilməsi. |
fixed | Browser pəncərəsinə nisbətən pozisiya. | Səhifə sürüşdürülərkən yerində qalmalı olan elementlər. |
sticky | Element relative kimi davranır, lakin təyin olunmuş mövqeyə çatdıqda sabit qalır. | Səhifə sürüşdürülərkən elementin sabitlənməsi. |
GO TO FULL VERSION