IDE-nin qurulması

Giriş

Database-lərlə effektiv işləmək, SQL-sorguları yazmaq və debug etmək, həmçinin DB strukturuna nəzarət üçün dev-lər xüsusi alətlərdən – inteqrasiya olunmuş development mühitlərindən (IDE) və ya database üçün xüsusi client-lərdən istifadə edirlər. Bizim kursda JetBrains şirkətinin məhsullarına fokuslanacağıq, çünki onlar rahatlığı və funksionallığı ilə məşhurdur.

Pullu IDE versiyaları

Bütün pullu IDE-lər database-lərlə tam işləməyi dəstəkləyir:

• Intellij IDEA Ultimate
• PyCharm
• PhpStorm
• GoLand
• və s.

Pulsuz IDE-lər

Əgər sən proqramın pulsuz versiyasından istifadə edirsənsə, məsələn, IntelliJ IDEA Community və ya PyCharm Community, orada daxili database dəstəyi yoxdur. Amma onlar üçün pulsuz Database Navigator plugin-i quraşdırmaq olar, hansı ki, DB-yə qoşulmaq, sorğuları icra etmək və dataları baxmaq üçün lazım olan funksionallığı əlavə edir.

Bizim yolumuz

Yaxşı xəbər odur ki, WebStorm-un pulsuz versiyası artıq database-lərlə işləmək üçün əsas alətləri özündə saxlayır.

JetBrains-dən hansı proqramı seçməyindən asılı olmayaraq, əgər o database-lərlə işləməyi dəstəkləyirsə (birbaşa və ya plugin vasitəsilə), sən bizim kursu izləyə biləcəksən. Biz bunu WebStorm nümunəsində göstərəcəyik.

Əsas hərəkətlər – SQL-sorgular yazmaq, database-ə qoşulmaq, cədvəllərə baxmaq – bütün bu proqramlarda çox oxşar görünəcək. Biz əsas diqqəti məhz SQL-ə verəcəyik, konkret proqramın özəlliklərinə yox.

WebStorm-un qurulması

Addım 1. WebStorm-u qurmaq üçün əvvəlcə onu yükləmək lazımdır. Google-da WebStorm yaz və ya birbaşa bu linkə keç. Orada belə gözəl bir şəkil görəcəksən:

Addım 2. Çəkinmədən «Yüklə» düyməsinə kliklə və yükləmə dərhal başlayacaq. Hər şey uğurla getsə, belə bir mesaj görəcəksən:

Addım 3. Lazım olan əməliyyat sistemi avtomatik seçilməlidir. Amma əgər bu baş verməyibsə, onu bu səhifədə seçə bilərsən — download WebStorm:

5.3 WebStorm-un qurulması

Lazım olan WebStorm versiyasını yüklədikdən sonra onu qurmaq lazımdır. Budur əsas mərhələlər:

5.4 WebStorm qeyri-kommersiya istifadə üçün

Əgər bu IDE-lərdən qeyri-kommersiya məqsədləri üçün, məsələn, təhsil üçün istifadə edirsənsə, bunu pulsuz edə bilərsən.

1. WebStorm-u işə sal.
2. Başlanğıcda bir pəncərə açılacaq, orada qeyri-kommersiya istifadə variantını seçə bilərsən.
3. JetBrains hesabına daxil ol və ya yenisini yarat.
4. "Toolbox üçün qeyri-kommersiya istifadə abunə razılaşması"nı qəbul et.
5. Development-dan zövq al.

Əgər artıq trial period-a başlamısansa və ya IDE-ni pullu lisenziya ilə aktiv etmisənsə, yenə də aşağıdakı addımlarla qeyri-kommersiya abunəsinə keçə bilərsən:

1. WebStorm üçün, Help | Register bölməsinə keç.
2. Açılan pəncərədə Remove License düyməsini bas.
3. Non-commercial use (Qeyri-kommersiya istifadə) seç.
4. JetBrains hesabına daxil ol və ya yenisini yarat.
5. "Toolbox üçün qeyri-kommersiya istifadə abunə razılaşması"nı qəbul et.
6. Development-dan zövq al.

Proyektin yaradılması

WebStorm-u quraşdırdıqdan sonra sadəcə onu işə salmaq və ilk proyektini yaratmaq qalır. Bu, növbəti ayarlar üçün lazımdır.

Addım 1. WebStorm-u işə salırıq. Yeni proyekt yaradırıq — New Project düyməsinə klikləyirik.

Addım 2.Sonra sənə lazım olacaq:

• İlk proyektin üçün qovluq göstərmək (Location sahəsi). Əgər WebStorm default olaraq Admin qovluğunu təklif edibsə, onu dəyişmək daha yaxşıdır. Sonra problem az olar.
• İlk proyektin üçün ad seçmək.

Məndə təxminən belə alındı:

Addım 3. Hər şeyi düzgün etmisənsə, belə bir şəkil görəcəksən:

DB ilə işləmək üçün plugin-lərin qurulması

Pulsuz (Community) IDE versiyasında database-lərlə tam işləmək üçün aşağıdakı plugin-i quraşdırmaq tövsiyə olunur:

• Database Navigator — bu plugin əgər pulsuz IDE versiyasından istifadə edirsənsə mütləq lazımdır, çünki o, orada default olaraq olmayan database-lərlə işləmək funksionallığını əlavə edir.
• Shell Script — bash script-ləri birbaşa IDE-də rahat redaktə və run etmək üçün. Adətən, o artıq quraşdırılıb, amma aktiv olduğuna əmin olmaq lazımdır.

Plugin-ləri qurmaq üçün IDE ayarlarını aç File → Settings Windows/Linux üçün və ya [IDE adı] → Settings/Preferences macOS üçün və Plugins bölməsinə keç.

Quraşdırılmış plugin ilə database-ə qoşulma prosesinə növbəti dərsdə baxacağıq.