1. Təcrübəyə əsaslanan öyrənmə
CodeGym-ı ürəkdən sevən insanlar var, ürəkdən nifrət edən insanlar da var. Amma hətta CodeGym-in ən sərt tənqidçisi belə bir şey ilə asanlıqla razılaşa bilər ki, burada sadəcə inanılmaz sayda tapşırıq var. İndi isə bu qədər çox tapşırığın olmasının səbəbi budur ki, CodeGym-də bütün tədris təcrübəyə əsaslanır.
Proqramlaşdırma — bu bacarıqdır. Heç kim "mən proqramlaşdırmağı bilirəm" demir: bütün proqramçılar "mən proqramlaşdırmağı bacarıram" deyir. Bu, məhz bir bacarıqdır, məsələn, üzgüçülük kimi, şahmat oynamaq kimi bir şeydir. Bu bacarığı yalnız daimi təcrübə ilə inkişaf etdirmək mümkündür.
Bu səbəbdən CodeGym-də bütün tədris kursu artan çətinlikli tapşırıqlar ardıcıllığından ibarətdir. Siz çox asan və sadə tapşırıqlardan başlayırsınız və ən çətin və maraqlı olanlarla bitirirsiniz. Hər səviyyə ilə çətinlik bir az artır və bu, sizi məqsədinizə, yəni sizi proqramçıya çevirməyə aparacaq doğru yoldur.
2. Tapşırıq növləri
CodeGym-da sizi müxtəlif tapşırıqlar dünyası gözləyir. Əsas olanlarını sadalayaq:
Şablona əsasən kod yazma tapşırıqları
Bu ən sadə praktik tapşırıqlardır. Bu tapşırıqların məqsədi — kod yazmaq bacarığını məşq etdirməkdir. Belə bir tapşırığı həll etmək üçün nümunə koddakı kimi eyni kod yazmaq lazımdır. Çox faydalıdır, amma tez yorucu olur. Belə tapşırıqlar demək olar ki, qalmayıb: onları CodeGym tələbələri üçün daha maraqlı olan tapşırıqlarla əvəz etdik.
Belə tapşırıqların kartları T hərfi ilə işarələnir:
Proqram yazma tapşırıqları
Bunlar kursun ən əsas tapşırıqlarıdır. Çox müxtəlif səviyyələrdə ola bilərlər: sadə tapşırıqlardan tutmuş beyninizi yaxşıca işlətməyə məcbur edəcək tapşırıqlara qədər.
Belə tapşırıqların məqsədi — tələblərə və müəyyən şərtlərə uyğun proqram yazmaqdır. Bu, ən böyük tapşırıq qrupudur. CodeGym tələbələrinin rahatlığı üçün bu tapşırıqları çətinlik səviyyələrinə görə işarələyirik: EASY, MEDIUM, HARD və EPIC.
EFSANƏVİ (EPIC) tapşırıqlar tez-tez gələcək, hələ açılmamış dərs materiallarına əsaslanır. Bunlar CodeGym tələbələri üçün, kursun çox asan olduğunu düşünənlərə xoş gəlir. Qalanlar isə sadəcə bu tapşırıqları keçib, müvafiq nəzəriyyə ilə tanış olduqdan sonra onlara qayıda bilərlər.
Layihələr
Adi tapşırıqların mənfi tərəfi onların kiçik olmasıdır. Bitirdi və unutdu, necə deyərlər. Buna görə onları çox maraqlı etmək nadir hallarda mümkün olur. Amma böyük bir proqramı yoxlamaq çətindir: onu çox müxtəlif yollarla etmək olar.
Buna görə CodeGym-da tapşırıq-layihələr əmələ gəldi — böyük tapşırıqlar kiçik 5-35 alt tapşırığa bölünmüşdür. Siz ardıcıl olaraq bütün alt tapşırıqları yerinə yetirirsiniz və nəticədə böyük bir proqram əldə edirsiniz.
20-ci səviyyədən yuxarı olan hər səviyyənin sonunda bir neçə on alt tapşırığa bölünmüş böyük bir tapşırıq-layihə var. Həmçinin 6 oyun tapşırığı da var ki, onlar da layihələrdir. Həmçinin onlayn təcrübə üçün test tapşırıq-layihəsi də mövcuddur. Ümumilikdə — bütün kurs üçün 27 tapşırıq-layihə var.
Testlər
Uzun müddət CodeGym-da testlər yox idi: CodeGym yaradıcısı hesab edir ki, düzgün keçilmiş testlər insanlarda «bilik illuziyası» yaradır. İnsanlar əslində proqramlaşdırmağı bacarmır, amma əksinə inana bilirlər — axı testləri keçiblər. Belə insanlar öyrənməyi dayandırırlar, axı «artıq hər şeyi bilirlər».
Sonradan testlər əlavə edildi ki, CodeGym tələbələri öz tədrisindəki boşluqları asanlıqla aşkar edə bilsinlər. Proqramçı üçün gündəlik istifadə etdiyi şeylərin iş prinsiplərini bilmək faydalıdır.
Videolar
Və nəhayət, tapşırıqların ən son növü — video izləməkdir. CodeGym dərslərinə İT sənayesi haqqında çoxlu faydalı və maraqlı videolar əlavə olunub.
Bundan başqa, Harvard Universitetinin proqramlaşdırma əsasları kursunun bütün videolarını rus dilinə tərcümə etdik — Computer Science (CS50). Onları da bizim saytımızda tapa bilərsiniz. Əsas məqsəd — sizi proqramlaşdırmanın müxtəlif sahələri ilə tanış etmək və sizi özünüzü daha da inkişaf etdirməyə ruhlandırmaqdır.
3. Tapşırıqların statusları
CodeGym-də hər tapşırığın xüsusi bir statusu var. Bu statuslar tapşırıqların həlli prosesində dəyişə bilər.
CodeGym-də hər tapşırıq müəyyən bir mühazirəyə bağlıdır. Əvvəlcə bütün tapşırıqlar sizə açıq olmur və onları həll edə bilmirsiniz.
Sonra, növbəti mühazirəni açdığınız zaman, əgər bu mühazirədə tapşırıqlar varsa, onların hamısı həll üçün əlçatan olur: onların statusu «Dostupna» (Əlçatan) statusuna dəyişir.
Əgər siz tapşırığı yoxlama üçün göndərmisinizsə, onun statusu «Dostupna» (Əlçatan) statusundan «V Progressye» (Prosesdədir) statusuna dəyişəcək.
Və nəhayət, bütün tələbləri uğurla yerinə yetirib, validator tapşırığı qəbul etdikdə, onun statusu «Reshina» (Həll olunmuşdur) statusuna dəyişəcək.
Premium Pro abunəsi olan istifadəçilərə tapşırıq üçün digər həll yollarını yazmağa 3 gün vaxt verilir. Bu müddət keçdikdən sonra, tapşırığın statusu «Zakryta» (Bağlıdır) olacaq və bu status daha dəyişməz. 
4. WebIDE
Tapşırıqları rahat həll edə biləsiniz deyə, biz xüsusi bir widget yaratmışıq — WebIDE. Təxminən belə görünür:
Solda tapşırığın şərtlərini və tələblərin siyahısını görürsünüz ki, həlliniz onlara uyğun olmalıdır. Mərkəzdə — həlli yazmaq lazım olan redaktor. Aşağıdakı panel isə proqramınızın ekranda göstərdiyi mətnləri əks etdirir.
Üst tərəfdə isə düymələri görürsünüz:
- Yoxlama: həllinizi test üçün göndərin.
- Kömək - açılan menyu, burada aşağıdakıları tapa bilərsiniz:
- İpucu: cari tapşırıq üçün həll barədə ipucu göstərin.
- İcmanın köməyi: CodeGym icmasında həllinizlə bağlı sual verin.
- Düzgün həll: tapşırığın müəllif həllini göstərin.
- Mənim kodumu geri qaytar: düzgün həllə baxandan sonra kodunuza qayıdın.
- Həlli sıfırla: tapşırığın həllini sıfırlayın — hər şeyə yenidən başlayın.
- Müzakirə: tapşırığı digər istifadəçilərlə müzakirə edin.
- İcra: proqramı göndərmədən işə salın (test sayğacı artırılmır).
- Kod analizi: həll kodunuzun tərzi ilə bağlı ipuçları alın.
5. Tələblər
CodeGym-in ilk illərində hər bir tapşırığın yoxlanılması sadəcə bir nəticə verirdi: bəli və ya yox. Proqram ya bütün testlərdən keçirdi, ya da keçmirdi. Çox sadə idi, amma o qədər də faydalı deyildi.
Öyrənmə prosesində insanlara, nəyi səhv etdiklərini və bunu necə düzgün etməli olduqlarını başa düşmək çox vacibdir. Buna görə də tamamilə məntiqlidir ki, server sizin həllinizi qəbul etmədisə, siz bilmək istəyəcəksiniz ki, onda nə səhvdir axı?
Bu suala cavab almaq üçün kimsə sizin həllinizi təhlil etməli, analiz etməli və sizə bunun nəyi səhv olduğunu deməlidir. Bu isə çox vaxt aparacaq və baha başa gələcək. Lakin tapşırıqların avtomatik yoxlanması gözəldir, çünki gecə saat 2-də belə oturub məşğul ola bilərsən və hər şey başqa vaxtlarda olduğu kimi işləyəcək.
Beləliklə, biz CodeGym-də bütün tapşırıqları yenidən yazdıq. İndi hər bir tapşırığın təkcə şərti yox, həm də şərtə əsaslanan 5-10 tələbdən ibarət siyahısı var. Ən əsası isə: hər bir tələb ayrıca yoxlanılır.
Bu səbəbdən, bu gün siz tapşırığı yoxlamağa göndərdikdən sonra ətraflı nəticə alacaqsınız: tapşırığın hər bir tələbi üçün xüsusi bir işarə veriləcək, proqramınız həmin tələbi keçib-keçmədiyini göstərəcək. Məsələn:
Bu yanaşma, bir neçə class və ya metod yazmalı olduğunuz tapşırıqlar zamanı həyatınızı çox asanlaşdırır. Hansı metodları və ya class-ları düzgün yazdığınızı, hansıları isə yox, həmişə görəcəksiniz.
6. Tövsiyələr
Bəs tapşırıqları başqa necə yaxşılaşdırmaq olar? Əla olardı, əgər hər yoxlamadan sonra sizə proqramınızda nə səhv olduğunu deyəydilər və necə düzəltməli olduğunuz haqqında ipucu versəydilər. Hə, bu əla olardı! Və bilirsinizmi? Biz CodeGym-də bunu etdik 🙂
Hər bir tapşırığın hər bir tələbinin yoxlanışı zamanı onlarla tipik səhvi üzə çıxarırıq. Və əgər proqramınız validatora məlum olan bir səhv edirsə, o sizə bir tövsiyə göndərir — qərarınızı necə düzəltməli olduğunuz haqqında bir ipucu verən mətn.
Düşünün. Hal-hazırda CodeGym-də təxminən 1200 tapşırıq var, və onların cəmi 10,000-ə yaxın tələbi var. Hər bir tələbə üçün bir neçə tövsiyə mövcuddur. Bəzi tələblər üçün isə onlarla tövsiyə var. CodeGym validatorunda istifadəçilərin qərarları üçün 50,000-dən çox tövsiyə var.
Bundan əlavə, bütün bunlar qərarınızı yoxlama zamanı baş verir, və bu proses əksər hallarda bir saniyədən az çəkir. İnsan bunu edə bilməzdi. Həqiqi virtual mentor.
GO TO FULL VERSION