20-ci əsrin sonlarında başlayan kompüter inqilabı 90-cı illərin ortalarına yaxın internetin (web) yaranmasına gətirib çıxardı. Və daha böyük bir inqilabın başlanğıcını qoydu. İnternetin yaranmasının təsiri sənayeliləşmənin təsiri ilə müqayisə edilə bilər. Amma ən maraqlısı odur ki, bu proses hələ də başlanğıc mərhələsindədir.
Yeni dünya
Saytların sayı 200 milyonu keçir. İnternet istifadəçilərinin sayı isə 3 milyarda çatır. İnternet-hərraclar, internet-saytlar, internet-mağazalar, internet-xidmətlər. İT iqtisadiyyatı hər il 20%-30% böyüyür. Bu inanılmaz bir sürətdir. Amma bu temp heç də azalmır.
Son 10 il ərzində Silikon Vadisində (İT-dünyasının mərkəzi), hər 2 aydan bir sonradan milyard dollar dəyərində olan şirkətlər qurulub. Bu, Facebook ($220 milyard), Amazon ($140 milyard) və Google ($350 milyard) kimi internetin böyük ulduzlarını demirik. Bu şirkətlərin heç biri internet olmasaydı yaranmazdı.
Bütün bunlar İT mütəxəssislərinə yüksək tələbat yaradır. Qlobal İT iqtisadiyyatına lazımdır: proqramçılar, dizaynerlər, testçilər, memarlar, menecerlər, sistem administratorları və digər mütəxəssislər.
İT-çi olmaq əladır
Əgər sən İT mütəxəssissənsə, sənin üçün qızıl dövr başlayıb. Sən qərbdə bir şirkətdə işləyib, kiçik bir şəhərdə və ya tamamilə başqa bir ölkədə yaşaya bilərsən. Gəlirlər, qərbdəki qədər çox olmasa da (adətən təxminən 2 dəfə az), yerli bazar ilə müqayisədə (3-10 dəfə çox) yüksək olacaq. Şəhərin nə qədər kiçikdirsə, fərq bir o qədər çox nəzərə çarpacaq.
Sən dəyərli iş təcrübəsi qazanacaq, yaxşı maaş alacaq və parlaq perspektivlərə sahib olacaqsan. Bəzən işəgötürənin ofisinə ezamiyyətlərə də gedəcəksən. Ora çox xoşuna gəlsə, oraya tamamilə köçə də bilərsən.
Gelgit bütün qayıqları qaldırır. Amma niyə sən o vaxtı doğru yerdə olan qayıq olmamalısan? Bu da bacarıq tələb edir.
Miqrasiya perspektivləri
Qərbdə İT-mütəxəssislər həkimlər və hüquqşünaslarla yanaşı ən yüksək maaş alan üç peşə arasındadırlar. Proqramçılar üçün orta illik maaşlar — təxminən $90 min/il. Amma ən maraqlısı budur ki, İT-peşələr qlobal əmək bazarına mükəmməl uyğundur.
Bəs həkim ölkəsini dəyişmək istəsə nə olacaq? Başqa ölkə — başqa tibbi standartlar. Onun ölkəsinin diplomu ilə yeni yerdə işləməyə çox güman ki, icazə verməyəcəklər. Dili öyrənmək, imtahanları yenidən vermək, praktikadan keçmək lazım gələcək — uzun bir yol.
Hüquqşünasların vəziyyəti daha da çətindir. Bir ölkədə bir qanunlar, digərində — başqa qanunlar. Burada əlaqələr daha vacibdir, orada isə presedent hüququ üstünlük təşkil edir. Bir yerdən yaxşı hüquqşünaslar başqa yerdə çox az faydalı olacaq.
İT-mütəxəssislər. Çox vaxt birbaşa və ya vasitəçilər vasitəsilə böyük qərb şirkətləri ilə işləyirlər. Eyni texnologiyalar, eyni biznes proseslər. Bütün sənədlər internetdə ingilis dilindədir. CV — ingilis dilində. Hər hansı bir ölkəyə köçə bilərsən və heç nə dəyişməyəcək. Hətta müştərilər/işəgötürənlər də tez-tez eyni qalır.
Kaliforniyada İT-mütəxəssislərin maaşları necə də yaxşıdır. Buna görə də daim inkişaf etmək lazımdır.
GO TO FULL VERSION