Wyciąganie części daty: EXTRACT() i AGE()

Dzisiaj znowu zagłębimy się w manipulację danymi czasowymi, nauczymy się wyciągać z nich konkretne części (np. rok, miesiąc albo dzień tygodnia) za pomocą funkcji EXTRACT() i ogarniemy, jak liczyć wiek albo interwały czasowe między datami z funkcją AGE().

Praca z danymi czasowymi w realnych projektach często wymaga wyciągnięcia konkretnych części daty lub czasu. Na przykład:

• Podział zamówień według lat albo miesięcy;
• Zliczanie liczby użytkowników, którzy zarejestrowali się w konkretny dzień tygodnia;
• Analiza długości czasu między dwoma zdarzeniami.

Do takich zadań używamy funkcji EXTRACT() i AGE().

Co to jest EXTRACT()?

Funkcja EXTRACT() pozwala wyciągać konkretne części daty albo timestampu. Na przykład, możesz wyciągnąć rok z daty urodzenia, sprawdzić numer miesiąca albo nawet dzień tygodnia.

Składnia:

EXTRACT(part FROM source)

• part: część daty, którą chcesz wyciągnąć. Może to być YEAR, MONTH, DAY, HOUR, MINUTE, SECOND i inne.
• source: typ danych czasowych, z którego wyciągasz info. Może to być kolumna, stała albo wynik funkcji.

Przykład 1: wyciąganie roku, miesiąca i dnia

SELECT
    EXTRACT(YEAR FROM '2024-11-15'::DATE) AS year_part,
    EXTRACT(MONTH FROM '2024-11-15'::DATE) AS month_part,
    EXTRACT(DAY FROM '2024-11-15'::DATE) AS day_part;

Wynik:

Tutaj wyciągnęliśmy rok, miesiąc i dzień z daty 2024-11-15. Ten sposób jest przydatny, gdy chcesz grupować dane według konkretnych części daty.

Przykład 2: dzień tygodnia i godzina z czasu

SELECT
    EXTRACT(DOW FROM '2024-11-15'::DATE) AS day_of_week,
    EXTRACT(HOUR FROM '15:30:00'::TIME) AS hour_part;

Wynik:

• DOW (Day of Week) zwraca numer dnia tygodnia: niedziela — 0, poniedziałek — 1, itd.
• HOUR wyciąga godziny z czasu.

Przykład 3: użycie na kolumnach

Jeśli mamy tabelę z datami, możemy wyciągać części dat do analizy. Załóżmy, że mamy tabelę orders:

SELECT
    order_id,
    EXTRACT(MONTH FROM order_date) AS month,
    EXTRACT(DAY FROM order_date) AS day
FROM orders;

Wynik:

Co to jest AGE()?

Funkcja AGE() służy do liczenia różnicy między dwoma timestampami. Na przykład, pozwala policzyć wiek klienta na podstawie jego daty urodzenia albo sprawdzić, ile czasu minęło od zamówienia.

Składnia:

AGE(timestamp1, timestamp2)

• timestamp1: Późniejszy timestamp.
• timestamp2: Wcześniejszy timestamp.
• Jeśli podasz tylko jeden parametr, PostgreSQL automatycznie porówna go z aktualną datą (NOW()).

Przykład 1: liczenie wieku

SELECT AGE('2025-11-15'::DATE, '1990-05-12'::DATE) AS age;

Wynik:

Ten przykład pokazuje wiek osoby urodzonej 12 maja 1990 roku na dzień 15 listopada 2025 roku.

Przykład 2: interwał czasowy między zdarzeniami

SELECT AGE('2023-06-01 15:00'::TIMESTAMP, '2023-05-20 10:30'::TIMESTAMP) AS duration;

Wynik:

Tutaj policzyliśmy interwał czasowy między dwoma zdarzeniami. Przydatne, gdy chcesz sprawdzić, ile czasu minęło między startem a zakończeniem zadania.

Przykład 3: wiek klienta

Załóżmy, że mamy tabelę customers:

Możemy policzyć wiek klientów:

SELECT
    customer_id,
    AGE(NOW(), birth_date) AS age
FROM customers;

Wynik na 13 czerwca 2025 roku:

Oczywiście, u ciebie będzie inna wartość NOW() i inny wynik.

Praktyczne przykłady użycia EXTRACT() i AGE()

Teraz połączmy funkcje w realnych scenariuszach.

Przykład 1: grupowanie danych po miesiącach

Załóżmy, że mamy tabelę zamówień z datami. Żeby policzyć zamówienia po miesiącach, użyj takiego zapytania:

SELECT
    EXTRACT(MONTH FROM order_date) AS order_month,
    COUNT(*) AS total_orders
FROM orders
GROUP BY order_month
ORDER BY order_month;

Przykład 2: dni do końca ważności

Wyobraź sobie, że masz tabelę subscriptions:

Chcemy sprawdzić, ile dni zostało do końca subskrypcji:

SELECT
    subscription_id,
    AGE(expiry_date, NOW()) AS time_remaining
FROM subscriptions;

Wynik:

Typowe błędy i jak ich unikać

Przy używaniu EXTRACT() i AGE() początkujący czasem wpadają na miny:

• Próba wyciągnięcia niedozwolonej części, np. miesięcy z typu TIME. Zapamiętaj: części YEAR, MONTH i DAY działają z DATE, TIMESTAMP, ale nie z TIME.
• Problemy z różnymi formatami danych czasowych. Na przykład, string 2023/11/15 nie jest traktowany jako data. Używaj rzutowania typów z ::DATE albo TO_DATE().
• Różnica między AGE() a odejmowaniem timestampów. Jeśli chcesz dokładny interwał (w miesiącach, dniach, sekundach) — użyj AGE(), a do prostego liczenia dni wystarczą operacje arytmetyczne.

Teraz masz już wszystkie potrzebne skille, żeby wyciągać i analizować części danych czasowych w PostgreSQL. Spróbuj pobawić się EXTRACT() i AGE() w swoich projektach!