Dự án đầu tiên

8.1 Phân tích cấu trúc IDE

Vậy là tụi mình đã tạo dự án mới. Giờ hãy xem kỹ coi có gì trong đây nhé.

1. Cây thư mục và file của dự án:

Nơi này cho thấy nội dung thư mục dự án của tụi mình — pythonProject.

2. File hiện tại đang mở:

Đây là nội dung file main.py, với cú pháp mã được làm nổi bật.

3. Phía trên là menu chính:

Các nút hữu ích ở góc phải trên:

• «Tam giác xanh» — nút chạy dự án.
• «Con bọ» — nút khởi động chế độ gỡ lỗi.
• «Kính lúp» — tìm kiếm trong dự án.
• «Bánh răng» — cài đặt.

4. Bên trái bạn thấy menu bên:

Ở đây có vài nút hữu ích, đặc biệt là nút Terminal.

5. Thanh trạng thái:

Bên trái thanh trạng thái hiển thị đường dẫn của file hiện tại đang mở. Bên phải là mã hóa của nó: CRLF, UTF-8.

Cực phải hiển thị phiên bản Python hiện tại — Python 3.12.x, mà dự án tụi mình đang dùng. Đôi khi nhìn vào đây cũng có ích, đặc biệt khi máy bạn cài nhiều phiên bản khác nhau của Python và có những dự án dùng các phiên bản khác nhau.

8.2 Phân tích dự án

Một dự án thông thường gồm có các file được hiển thị ở bảng bên trái. Các file này có thể được chia tạm thành 4 phần.

File mã Python. Các file như vậy có phần mở rộng .py và PyCharm đánh dấu chúng bằng biểu tượng màu xanh-vàng. Trong dự án của tụi mình hiện tại chỉ có một file như vậy — main.py

File tĩnh. Đó là tên gọi cho các file chứa dữ liệu, nhưng không chứa mã. Có thể là file văn bản, ảnh, file đa phương tiện và vẫn vân. Hiện tại trong dự án chưa có file loại này.

Môi trường ảo Python. Trong thư mục có tên .venv (viết tắt của Virtual Environment) chứa các file Python, cũng như vài tiện ích trợ lý. Trình quản lý gói pip sẽ tải về các thư viện bên thứ ba mà bạn muốn sử dụng.

Thư viện bên ngoài (External libraries). Hiện tại trong dự án của tụi mình chưa có, nhưng khi tải về, PyCharm sẽ hiển thị chúng ở đây.

8.3 Môi trường ảo — venv

Hãy tìm hiểu kỹ hơn về môi trường ảo nào. venv là một module trong Python, cho phép tạo ra các môi trường ảo cách ly và nhẹ cho dự án Python. Đây là công cụ giúp quản lý dependencies của dự án, cách ly chúng khỏi thư viện hệ thống.

Mỗi môi trường ảo có các tệp thực thi Python riêng và nơi để cài đặt thư viện, giúp cho các dự án độc lập với nhau.

Điều này đặc biệt hữu ích khi các dự án khác nhau yêu cầu các phiên bản khác nhau của cùng một thư viện, hoặc khi cần tránh xung đột giữa các thư viện hệ thống và các thư viện cần cho một dự án cụ thể.

8.4 Làm việc với terminal

Trong PyCharm bạn có thể làm việc với dòng lệnh của hệ điều hành một cách trực tiếp. Trên Linux và MacOS, dòng lệnh thường được gọi là Terminal, vì thế trong PyCharm nó cũng được gọi như vậy. Thực ra cũng không phải do PyCharm tự đặt đâu, tên gọi này rất quen thuộc với lập trình viên rồi.

Để mở Terminal bạn cần nhấn vào nút terminal trong menu bên:

Chắc sẽ xuất hiện cửa sổ như vầy:

Trong cửa sổ này bạn có thể viết các lệnh của hệ điều hành. Nhưng mình quan tâm đến một lệnh nào đó.

Hãy kiểm tra phiên bản hiện tại của trình thông dịch Python mà mình đã cài. Để làm điều này, hãy gõ:

        python --version

Và đây là kết quả của mình:

Nếu bạn cũng thấy Python 3.12.x, vậy là mình đang đi đúng hướng rồi đó.